| معرفي بخش |
*موقعيت جغرافيايي
گزيك با مساحت 2858 كيلومتر مربع و قدمت تاريخي به عنوان يكي از بخش هاي مرزي شهرستان درميان در استان خراسان جنوبي در فاصله 25 كيلومتري از مركز شهرستان (اسديه) ودر 130 كيلومتري مركز استان واقع گرديده است از لحاظ موقعيت جغرافيايي اين بخش بين مدار جغرافيايي 33 درجه و 14 دقيقه و 35 ثانيه و 32 درجه و 32 دقيقه و21 ثانيه عرض شمالي از خط استوا و 60 درجه و 43 دقيقه و 51 ثانيه و 60 درجه و 5 دقيقه و 19 ثانيه طول شرقي از نصف النهار گرينويچ قرار گرفته كه از شمال به بخش مركزي قاين از جنوب به بخشهاي درح و مركزي شهرستان سربيشه از شرق به كشور افغانستان واز غرب به بخش مركزي شهرستان درميان محدود مي شود اين بخش 90 كيلومتر مرز مشترك با كشور افغانستان را دارد. از ديگر قابليت هاي منطقه راههاي ارتباطي مي باشد كه شامل راههاي آسفالته و خاكي است راههاي ارتباطي به شهرهاي اسديه و سربيشه آسفالته وراههاي بين روستايي نيز آسفالته مي باشد.
*عوارض طبيعي
امتداد ارتفاعات در اين بخش امتداد شمالي جنوبي دارند قسمتي از اراضي بخش به صورت ارتفاعات و بيشتر آن به صورت جلگه ي پست مانند جلگه ي طبس مسينا مي باشد با توجه به محاسبات انجام شده ارتفاع حداقل 1258 متر ،ارتفاع حداكثر منطقه 1510 متر و ارتفاع متوسط منطقه مورد مطالعه 1355 متر مي باشد شيب متوسط منطقه 4/2 درصد مي باشد كه قسمت عمده آن در كلاس 2- 0 در صد با مساحت 154.55 كيلومتر مربع معادل 62.12% منطقه را تشكيل مي دهد كه نشان دهنده شيب پايين منطقه است.شيب پايين منطقه سبب كاهش سرعت جريان آب مي شود كه عاملي براي تغذيه سفره هاي آب زيرزميني و تجمع رسوبات ناشي از فرسايش آبي حوزه بالادست آن مي باشد و سبب افزايش عمق خاك و اصلاح آن مي شود از نظر حوضه آبريز داراي دو حوزه 1- حوزه آبريز درح كه بر روي آن سد رزه زده شده است 2- حوزه آبريز گزيك كه مطالعات بر روي رودخانه گزيك در حال انجام است.
*اقــلــيــم
گزيك داراي آب و هواي گرم و خشك كه تابستانهاي گرم و زمستانهاي سرد دارد متوسط بارش سالانه حدود 155 ميلي متر در سال است و پوشش گياهي آن ضعيف و بوته هاي پراكنده از گياهان مختلف مانند اسفنج ،سوسن،جاج،درمنه وجود دارد. همچنين وجود بادهاي 120 روزه در فصل تابستان در اين بخش مشهود است با آناليزهاي انجام شده مشخص شد كه بخش گزيك داراي متوسط درجه حرارت ساليانه 7/15 ،متوسط حداقل درجه حرارت 2/2- ،متوسط حداكثر درجه حرارت ساليانه 4/34 ،حداقل مطلق ساليانه مي باشد.ميزان تبخير از تشتك براي اين بخش 3974ميليمتر برآورد گرديده است.
*پيشينه تاريخي و گردشگري
وجه تسميه گزيك
در ابتدا محل فعلي شهر گزيك زير آب بوده است و تقريبا به مرور كه آب كم مي شده است اطراف گزيك به حالت جزيره و علفزار بوده است كه بدين مناسبت يك نقطه در گزيك مشهور به درب بيشط يا درب بيشه بوده است وزماني كه كشور ايران بدين مبين اسلام درآمده و مردمان آن مسلمان شده اند به خاطر اينكه حرف (گ) در الفباي عربي نيست گزيك به جزيك مشهور بوده است به طوري كه چند خانواده با فاميلي جزيكي در حال حاضر در گزيك ساكن مي باشند بعد از رفتن اعراب ويا حضور كم رنگ حكومتهاي عربي نام گزيك از جزيك به گزيك مبدل شده است كه از آن تاريخ تاكنون به اين نام خوانده مي شود قدمت تاريخي گزيك به حدود 1000 سال مي رسد كه سه مشخصه 1- قنوات با قدمت 870 سال به گواه كارشناسان محلي 2- قلعه واقع در مركز شهر 3- قبرستان ، مويد سابقه وقدمت تاريخي بيش از 1000 ساله مي باشد به طوري كه در قبرستان گزيك قبرهايي وجود دارد كه حكايت از تاريخ قبل از اسلام مي باشد كه شاهد مثال آن وجود قبرهايي به طول حدود 3تا 5/3 متر در طول در روبروي عيدگاه حاشيه جاده آسفالته وجود دارد.وجود آثار تاريخي و گردشگري متعدد در سطح بخش از جمله آسيابادهاي طبس مسينا ،قلعه طبس،قلعه كافران طبس،قلعه مسلمانان طبس ،آرامگاه سلطان ابراهيم رضا(ع) و ... شرايط مناسب براي حضور گردشگران وسياحان جهت بازديد از آثار تاريخي و فرهنگي را فراهم آورده است
*آثار مذهبي
وجود آرامگاه مبارك سلطان ابراهيم رضا(ع) در روستاي آبگرم در فاصله ي 12 كيلومتري مر كز بخش داراي قدمت 540 ساله و مربوط به دوره تيموريان همچون نگين سبزي مي درخشد كه اين آرامگاه از نظر پلان به شكل چهار ضلعي ،فضاي داخلي كه بقعه در آن قرار گرفته نيز به صورت مربع است اين محوطه داري ديوارهاي مرتفعي است كه گنبدي بزرگ برفراز آن ساخته شده است.بر سطح ديوارهاي گنبد خانه تا ارتفاع 5/1 متري آثار جالبي از هنر خوش نويسي ديده مي شود بعضي از اين خطوط داراي نگارش مي باشند و تاريخ تعداد زيادي از آنها به دوران صفويه برمي گردد لازم به ذكر است كه ساليانه شاهد حضورچشمگير زائرين و مسافرين از اقساط نقاط كشور جهت زيارت و استفاده از چشمه آب معدني كه در مجاورت اين بنا وجود دارد مي باشيم.
*تراكم و پراكنش جمعيت
بخش گزيك داراي دو دهستان( گزيك وطبس مسينا) مي باشد بر اساس سرشماري عمومي نفوس و مسكن در سال 85 تعداد 27 آبادي از اين بخش داراي سكنه مي باشند كه تعداد 15 آبادي داراي جمعيت بالاي 20 خانوار مي باشند و همچنين داراي دو نقطه شهري به نام هاي گزيك وطبس مسينا مي باشند .اكثر اهالي اين بخش عشاير مي باشند كه سكونت گاه اصلي آنها در فصل كوچ در دشتهاي نا اميدي ،گلورده واقع در اين بخش مي باشد.
*جدول تقسيمات كشوري در بخش گزيك | رديف | بخش گزيك | خانوار | جمعيت (به نفر) | | 1 | شهر گزيك | 880 | 2900 نفر | | 2 | دهستان گزيك | 1850 | 6882 نفر | | 3 | شهر طبس مسينا | 930 | 4083 نفر | | 4 | دهستان طبس مسينا | 2700 | 9960 نفر | | 5 | جمع كل | 4550 | 16842 | | | تاریخ به روز رسانی: | 1394/06/22 | | تعداد بازدید: | 22868 |
|